Kapitalizmin hizmetine girerek toplumsallıktan uzaklaşan sağlık, HDK bileşenleri tarafından tartışmaya açılıyor. Bu amaçla 20-21 Eylül tarihleri arasında İstanbul'da Sağlık Çalıştayı düzenlenecek. Çalıştaya, HDK bileşenlerinin tamamının katılması hedefleniyor.

Yapılacak çalıştayın örgütleyicilerinden ve Ata Soyer Sağlık Polikatıs Okulu Üyesi olan Arzu Türkmen ANF'nin sorularını yanıtladı.

Bu çalıştay fikri nasıl doğdu? Neden böyle bir çalşıtay yapma ihtiyacı duydunuz? Biraz anlatır mısınız?

Aslında yıllardır bu ülkede SES ve TTB içinde bir sağlık muhalefeti var. Sağlıkçılar, sağlık alanının politik bir alan olduğunun gayet farkında. Son dönem Sağlıkta Dönüşüm politikalarının insan bedenini ve sağlık hizmetini nasıl metalaştırdığını, neo-liberal politikaların devamı olarak sermayenin kendine yeni bir sermaye alanı yaratmaya çalıştığını biz biliyoruz. Kurumlarımızda mücadelemizi veriyoruz. Fakat bu işi sadece sağlıkçıların üstlenmesi konusunda bir eksiklik var. Bedenine müdahale edilerek, algısı çarpıtılarak, tek seçenek sunularak aslında sağlığı ile oynanan tüm toplum. Dolayısıyla tüm toplumun farkındalığının artması ve kendi sağlığına sahip çıkması gerekiyor.

Peki siz nasıl bir sağlık politikası hedefliyorsunuz? Sağlık konusunda yerleşen algıyı nasıl değiştirmek istiyorsunuz?

Genel olarak sağlığa bakışımıza bir bakalım; politik mücadelenin bir safında yer alanlar dahil sağlığı teknik bir mesele gibi görüyor. Dokunulmaz bir yerdedir. Sağlık bilgisi ulaşılmazdır. Hastalandığında ilk ve tek yapman gereken bir doktora gitmektir ve kendini ona teslim etmektir. Teslim ettiğimiz şeyi düşünün, bedenimiz. Birileri izinsiz dokunduğunda 'taciz' der dünyayı yıkarız ama doktora sorgusuz sualsiz teslim ederiz. Yani aslında mevcut sağlık hizmeti bizi iktidara bağımlı kılıyor. Bireyin bu bağımlılığını Bedenin Bağımlılığı, Sağlık Hizmetine Bağımlılık ve Sağlık Bilgisine Bağımlılık şeklinde 3'e ayırabiliriz. Dolayısıyla bizim politika dışı gördüğümüz 'sağlık' aslında sisteme hizmet eden kurumlardan ya da araçlardan birisidir. Toplum olarak anti-kapitalist bir muhalefet olarak sağlık için söz söylemek hatta yeni bir toplumsal sağlık anlayışı yaratmak ve sağlık muhalefeti örmek gerekiyor.

Sizin sağlık için yaptığınız yeni bir tanımınız var mı? Sağlık denilince genelde 'beden' akla gelir. Siz hedefinizdeki bu yeni politikada sağlığı nasıl tanımlıyorsunuz?

Biz Ata Soyer Sağlık Politika Okulu olarak 2011 DTK Sağlık Kurultayı'ndan bu yana sağlık tanımını; 'bedensel, ruhsal, sosyal ve siyasal iyilik hali'olarak yapıyoruz. 2013'de yaptığımız DTK Sağlık Kongresi'nde bu tanımı daha da genişleterek, 'özgürlük hali' olduğunu ekledik. Yani toplumsal cinsiyet eşitsizliği bir sağlık sorunudur, emek sömürüsü bir sağlık sorunudur, suyun metalaştırılması bir sağlık sorunudur, HES'ler bir sağlık sorunudur. Bunlara karşı verilen mücadele sağlığına sahip çıkmaktır. Dolayısıyla sağlık mücadelesinin HDK gibi bir siyasal oluşum ile tüm toplumla birlikte verilmesi gerekiyor. Bu ihtiyaçtan hareketle 19 Temmuz'da İstanbul'da daha çok sağlıkçıların katılımı ile bir toplantı yapıldı. Bu sağlıkçılar SES'de ve TTB'de aktif HDK, HDP ve Ata Soyer Sağlık Politikaları Okulu'ndan katılımcılardı. Aynı zamanda sağlıkçı olmayan HDK ve HDP'den katılımcılar da vardı. Toplantıda sağlığın siyasallaştırılması üzerinde duruldu. HDK'nin bir sağlık politikası olması, bunun için HDK içinde meclis ya da komisyon oluşması, bu komisyonun da diğer bütün komisyonlarla birlikte hareket etmesi ve kendi içinde sağlık üzerine çalışması gerektiği sonucuna varıldı.

Yapılacak çalıştayın katılımcıları kimler olacak? Yani yukarıda 'sağlık sadece sağlıkçıların işi değildir' dediniz. Çalıştay bu söyleme uygun mu yapılacak?

Bu yeni HDK Sağlık oluşumu, sağlıkçılar meclisi olmayacak. Sağlık emekçileri, Emek Meclisi'nde örgütlenecek. Bilhassa sağlık üzerine sadece sağlıkçılar çalışmayacak. Sağlık sadece sağlıkçıların işi değildir. HDK içinde oluşacak sağlık oluşumunda sağlıkçılar dışındakilerin olması planlandığı gibi bir de HDK içindeki çeşitliliğin de buraya yansıması gerekli. Bütün bunların saptanabilmesi ve bu yeni oluşumun meclis mi, komisyon mu olacağına tam olarak hangi işlerle ilgilenip, nerede nasıl yer alacağına ve en önemlisi hangi yöntem ile çalışacağına bu çalıştay sonucunda karar verilecek.