Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının açıklama yaptı.
Korona virüsü (Covid-19) aşı programı hakkında bilgi veren Koca, “Sizlere öngörülebilir bir program sunabilmek için aşı programını titizlikle ele alıyoruz. Çok yakında hayatımızı planlamamız mümkün olacak” diye konuştu.
“Pazartesi gününden itibaren il bazında 7 günlük vaka sayılarının ortalaması canlı olarak yayınlanacak” diyen Koca, “Böylelikle gerektiğinde il hıfzıssıhha kurullarımız bölgesel olarak karar alabilecekler. Bölgesel çalışmaların da yürütülebileceği bir döneme geçiyoruz” ifadelerini kullandı.
Tedbirlere uyulmasını isteyen Fahrettin Koca, “Ülkemizin salgın yönetimindeki en büyük gücü vatandaşlarımızın uyumudur. 28 gün önce Sayın Cumhurbaşkanımızın başlattığı aşı programımızda bugün itibariyle 2 milyon 800 bin aşkın vatandaşımızın ilk doz aşaması tamamlandı. Yarından itibaren ilk aşılanan grubumuzun ikinci doz aşılarına başlıyoruz. Amacımız hedef nüfusumuzun en az yüzde 60'ını aşılamaktır” diye konuştu.
Koca'nın açıklamasından satır başları şöyle:
NÜFUSUN YÜZDE 3,5'U AŞILANDI: Nüfusumuzun yüzde 3,5'unu aşılamış olmamız birçoğumuza az bir oran gibi gelebilir. Ancak bir çok Avrupa ülkesinden olduğu gibi aşı üreticisi ülkelerden biri olan Almanya'da bu oranın yüzde 3,7 olduğunu göz önünde bulundurursak aşı konusunda ülkemizin başarısı daha iyi anlaşılacaktır.
CUMA GÜNÜNDEN İTİBAREN 65 YAŞ ÜZERİ AŞI OLACAK: Salgın yönetimi boyunca her konuda eleştirildik. Yaptıklarımız eksik ya da fazla bulundu. Her bir eleştiriyi yönetimi daha iyi nasıl yapabiliriz fikri ile sahiplendik ve birlikte daha iyisini başarmak için kullandık. Vicdan sahibi gönüller verdiğimiz mücadelede ne büyük başarılara imza atıldığını kabul edecektir. Yarından itibaren 70 yaş üzeri ve cuma gününden itibaren 65 yaş üzeri vatandaşlar aşı olmak için sisteme tanımlanacak.
AŞI EN ETKİLİ ÇIKIŞ YOLU: Farklı ülkelerin ürettiği Covid-19 aşıları arasında biz tercihimizi özellikle inaktif aşıdan yana kullandık. Bunun düşük riskli ve etkili olduğunu açıklamıştık. Bu tercihimiz birçok kesimden eleştiriler almıştı. Ancak süreç bir kere daha haklı olduğumuzu gösterdi. Şu anda başta Avrupa Birliği olmak üzere birçok ülke inaktif aşıya yönelmiş durumda. Elimizdeki verilere göre aşı en etkili çıkış yolu olarak görülüyor.
100 MİLYON DOZ AŞI İÇİN ANLAŞMA YAPILDI: Ülkemiz yaklaşık 15 milyon doz aşıyı temin etti ve toplamda 100 milyon dozdan fazla aşı için anlaşmalarını tamamladı.
YERLİ AŞIDA FAZ 2'DE İNSAN DENEYİ BAŞLADI: Yerli aşı projelerimizi gün be gün takip ederek hayata geçmesi için gayret sarf ettik. Şu an 17 aşı adayımız var. Bugün en önde giden aşı adayımız için faz 2 insan deneyinin gönüllüleri aşılanmaya başladı.
MUTASYONLAR KISITLAMA TAKVİMİNİ ETKİLİYOR: Mutasyon haberleri yeni sorular ve yeni sorunlar ortaya çıkarmaktadır. Dünyanın üç ülkesinde görülen önemli mutasyonları ve etkilerini yakından takip ediyoruz. Klinik seyir bakımından farklılık göstermediğini düşündüğümüz kaynağı belli olmayan çok sayıda mutasyon dünyada olduğu gibi ülkemizde de görülmektedir. Bugüne kadar mutasyon tespit edilen 3 bin 758 örnekten 416'sının tüm genom sekansı incelenmiştir. Bunlardan 263 tanesi İngiltere varyantı, 23 tanesi Güney Afrika varyantı, 106 tane kökeni belli olmayan varyant tespit edilmiştir. Mutasyonların varlığı kısıtlamalarla ilgili takvimimizi de etkiliyor.
KURULUN TAVSİYESİ KISITLAMALARI KALDIRMADA ACELE EDİLMEMESİ: Bilim Kurulumuzun tavsiyesi, kısıtlamaların hafifletilmesinde acele edilmeden vaka seyrinin takip edilmesi yönünde. Virüs mutasyona uğramış olsa da virüs aynı virüs, tedbirler aynı, korunma yolları da aynı. Bulaştırıcılığın artmasından dolayı aynı tedbirlere daha dikkatli bir şekilde uymalıyız. İstediğimiz düşüşü yakalarsak kısıtlamaların elbette tedbirler eşliğinde hafifletilmesi en önemli temennimiz.
YENİ TEDBİR ÖNERİSİ DÜŞÜNÜLMÜYOR: (Son günlerdeki vaka artışlarında mutasyonun etkisi var mı? Yeni tedbirler söz konusu mu?) Yeni tedbirler anlamında şu an var olan tedbirlerin devamından yana olduğunu Bilim Kurulu'nun özellikle ifade etmiştim. Yeni bir tedbir ilavesi öneri olarak düşünülmüyor.
ŞU ANDA MUTASYONLARIN ARTIŞA ETKİSİ GÖRÜLMEDİ: Mutasyonların dünyada, özellikle Avrupa ülkelerinde, salgının seyrine etkisinin fazla olduğunu biliyoruz. Ama ülkemizde mutasyonların bölgesel bir farklılığa yol açmadığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Bu mutasyon sayıları giderek artmaya devam ediyor ama var olan vaka sayılarında önemli oranda bir etkisinin şu an olmadığını görüyoruz. Özelde mutasyonun bulunduğu bölgede daha yoğun bir artış gözlemimiz şu anda yok. Ama üzerinde durmamız gereken konu şu: Mutasyonda bulaştırıcılığın daha fazla olduğunu, virüsün daha kısa sürede bulaştırıcılığının olduğunu biliyoruz. Güney Afrika ve Brezilya için farklı yaklaşımlar söz konusu. Bununla ilgili daha net bir şey söyleyemiyoruz.
YÜZ YÜZE EĞİTİM BU DÖNEMDE RİSKLİ: (Yükseköğretimde yüz yüze eğitime geçişler ilgili bir görüş var mı?) Bu konuyla ilgili Bilim Kurulumuz görüşüyor. Zannediyorum biz bu hafta bu konuyla ilgili bir cevap vermiş olacağız. Vakaların son 2 hafta giderek artış içinde olduğu, mutasyonların varlığını gösterdi. Yüz yüze eğitimin, uygulamaları eğitimler dışında bu dönemde başlatılmasının risk teşkil ettiğini şimdiden söyleyebilirim.
BAŞINDAN BÜTÜN FİRMALARLA GÖRÜŞTÜK: (Aşı anlaşmalar sadece Çin'le mi yapıldı?) Başından beri bütün tedariki sağlanabilecek aşılarla ilgili devrede olduğumuzu özellikle belirtmek istiyorum. Biz inaktif aşıdan yana kullandık derken, inaktif aşının geleneksel ve güvenilir bir aşı olduğunu, bu aşının özellikle temini için devrede olduk ama diğer aşılarla ilgili de ilk günden itibaren Astrazeneca, Sputnik, Pfizer/Biontech aşısıyla ilgili devrede olduk. Gönlümüz güvenilir aşıyı daha çok temin etmekten yana oldu.
SPUTNİK'İ TÜRKİYE'DE ÜRETMEKTEN YANAYIZ: Fakat diğer aşılarla ilgili de hatırlarsanız, ben özellikle 4 ay kadar önce aşılarla ilgili bir Sputnik Rusya'dan alabilme potansiyeline bağlı olarak, iki Çin'den aşı alabilme potansiyelimizi düşünerek, üç Türk bilim insanlarımızın geliştirdiği Pfizer/Biontech aşısını alma potansiyelini düşünerek, her üç aşı için de faz 3 çalışmasının Türkiye'de başlatılmasını ve bizim toplumdaki sonuçlarını bizzat görerek buna göre aksiyon almak istediğimi söylemiştim. Biontech başladı, Sinovac başladı. Sputnik ise toksikolojisinde bir eksiklik vardı, onunla ilgili de tamamlamak üzere görüşmelerimizde karar verildi, Türkiye'de toksikolojisi sağlanmış olacak. Sputnik aşısını temin etme noktasında devredeyiz hatta Türkiye'de üretiminden yanayız. Biontech'le ilgili başından beri Uğur hocayla devrede oldum.
AŞI KÜRESEL BİR SAVAŞA DÖNDÜ: Uğur Hoca'yla sorunlu olan birtakım durumları birlikte aştık. Bu ay için Biontech aşısı ayrıca gelmiş olacak. Muhtemelen 500-800 bin arası gelmiş olacak. Ama mart sonunda 4,5 milyon, 5 milyona tamamlamak ihtimali olmak üzere gelmiş olacak. 30 milyona kadar da opsiyonel olarak imzalanmıştı. İlave olarak 50+50 milyon Sinovac'tan talebimiz vardı. İkinci 50 milyon için de sözleşme imzalandı. Dolayısıyla 130 milyona yakın bir aşının sözleşmesinin yapıldığını söyleyebilirim. Özetle bize Mart veya Nisan ayına kadar aşıyı verebilecek her firmadan alma çabası içinde olduğunu vatandaşımız bilmiş olsun. Aşı küresel bir savaşa döndü. Ama biz vatandaşımızı dünyada en az etkilenen, bu tedariki sağlayan ülke olma noktasında yoğun bir çaba içindeyiz.
GELEN AŞI MİKTARINI AÇIKLAMAKTAN YANA DEĞİLİZ: Bundan sonraki süreçte aşının gelişiyle ilgili 'bugün şu kadar geldi, şu kadar gelecek' gibi söylemekten yana değiliz çünkü başka ülkeler ve firmalar nezdinde sakıncalı olduğunu biliyoruz. Mesela dün ve bugün aşı geldi Türkiye'ye. Bunu ilk defa benden duyuyorsunuz. Vatandaşımız müsterih olsun.
MUTASYON GÖRÜLEN İL SAYISI 28'İ GEÇTİ: Mutasyon eğer gerçekten o bölgede önemli bir sorun haline geldiyse, mutasyona özel bir takım yaklaşımlar gerekebilir mi Bilim Kurulu tartışır. Şu an bizim gördüğümüz mutasyonun Türkiye için sorun oluşturmadığını, her geçen gün il ve mutasyon sayısının arttığını biliyoruz. 28 ili geçti. Önümüzdeki dönemde vaka artışı seyri bizim için daha anlamlı olacak. / DUVAR
