Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi, 18 yıl önce Diyarbakır E Tipi Cezaevinde 10 tutuklunun kafalarının parçalanarak öldürüldüğü davada bazı sanıklar hakkında “kasıt yok” diyerek zaman aşımına uğrayan davanın gerekçeli kararını açıkladı.

Mahkeme, yaklaşık 1 ay önce Diyarbakır Cezaevi katliamı davasında sanıklar hakkında; zaman aşımı ve beraat kararı ile bazı sanıklar hakkında 5 yıl ceza kararı vermişti.

Bugün açıklanan gerekçeli kararda kasıt yok vurgusu öne çıktı. Karar, hukukçular tarafından demir parmaklıklar arasında savunma şansına sahip olmayan 10 mahkumun öldürülme biçiminin “kasıt yok” olarak değerlendirilmesini cezasızlık sisteminin devamı olarak yorumladı.

Ne Olmuştu?

Diyarbakır E Tipi Cezaevi’nde 24 Eylül 1996 yılında asker, gardiyan ve polislerin cop, kalas ve demir çubuklarla yaptıkları saldırısı sonucu Mehmet Nimet Çakmak, Rıdvan Bulut, Edip Derikçe, Erkan Perişan, Hakkı Tekin, Ahmet Çelik, Mehmet Kadri Gümüş, Cemal Çam, Mehmet Aslan ve Kadir Demir öldürüldü, 24 kişi yaralandı.

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) Türkiye’yi, yaşam hakkı ile işkence yasağını ihlal ettiği ve operasyonu etkin şekilde soruşturmadığı için, Mayıs 2010′daki kararıyla toplam 798 bin euro (yaklaşık 1 milyon 870 bin TL) tazminat ödemeye mahkum etti.

Diyarbakır 3. Ağır Ceza Mahkemesi’nde, aralarında rütbeli asker ve polis amirlerinin de bulunduğu 29′u asker, 36′sı polis, biri cezaevi doktoru, ikisi cezaevi müdürü, dördü de infaz koruma memuru toplam 72 sanık, katliamın sorumluları olarak yargılandı.

10 yıl süren yargılama 27 Şubat 2006′da sonuçlandı. Mahkeme heyeti üç sanığı beraat ettirirken 62 sanığı çeşitli hapis cezalarına çarptırdı.

Ancak sanıklar, suçun 23 Nisan 1999 öncesinde gerçekleşmesi nedeniyle, 4616 sayılı Şartla Salıverme ve Cezaların Ertelenmesi Kanunu’ndan yararlanarak tahliye oldular.

Dosyayı inceleyen Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı ise, kararın esastan bozulmasını istedi. Yargıtay da savcılığın görüşüne uyarak kararı bozdu.

Yargıtay, sanıkların müebbet hapisle cezalandırılmalarını isteyerek dosyayı 2007′de mahkemeye gönderdi.

Savcılık, bazı sanıkların beraatına karar verilmesini isterken kamu davası açılan başgardiyan ve ağır yaralıyı hastaneye değil başka cezaevine gönderen doktorun da aralarında bulunduğu sanıklar hakkındaki davanın zamanaşımı nedeniyle düşürülmesini istedi.