Kobanê'de incelemelerde bulunan ve aralarında Ortadoğu ile Ticari İlişkileri Geliştirme Komisyonu Başkanı Hüsnü Pervane ile meclis üyeleri Mehmet Tekin, Cabbar Leygara, Şilan Elmas, Vahit Karaaslan, Vedat Özçelik, Erdal Avşar ve Salih Eren, bir dizi görüşmenin ardından Amed'e döndü. 

Kanton Başkanı Enver Müslim ile TEVDEM Başkanı Dozdar Hemo, Kanton Yönetim Kurulu Üyeleri Berivan Hesen, Xalit Berkel, Kanton Sözcüsü Mehmûd Beşar, Ticaret Kurulu Başkanı Mehmud Bozan, Kadın, İnsan Hakları, Din, Ulaştırma kurullarının başkanları tarafından karşılanan heyet üyeleri, buradaki görüşme ve incelemelerinin ardından, Amed'de bir Kobanê'nin yeniden inşası için, belediye ve sivil toplum kuruluşları ile birlikte bir kongre hazırlığına başladı. 

FARKINDALIK OLUŞTURULMASI GEREKİYOR

Heyette yer alan Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Ortadoğu ile Ticari İlişkiler Geliştime Komisyonu Başkanı Hüsnü Pervane, kentte yaptıkları inceleme ve gezilerde, sokaklarda bütün acı tablolar gördüklerini ve yaşanan zulmü hissettiklerini söyledi. Şu anda tüm uluslararası kamuoyunun Kobanê’nin zaferine odaklandığını ancak kentin yeniden inşa süreci için bir farkındalık oluşturulması gerektiğini belirten Pervane, "Resmi bir heyet olarak gittik ve resmi heyet olarak da bir heyet tarafından orada karşılandık. Orada öncelikle Kobanê Kantonu Başkanı Enver Müslim ve diğer alanlarından sorumlu olan tüm yönetimle görüştük. Rojava’da bulunan kanton yetkileri ile orada bir araya geldik" dedi.

DAİŞ saldırıları sonrası Kobanê’de yaşanan tahribatı yerinde görmek ve yeniden inşa süreci hakkında fikir alışverişinde bulunmak istedikleri için ziyareti gerçekleştirdiklerini vurgulayan Pervane, "Eylül 15’ten beri DAİŞ’in yaptığı saldırılar nedeniyle bölgede çok yoğun bir şekilde tahribat ve savaştan kaynaklı sıkıntı yaşandı. Hem basın-yayın organlarından takip ettiğimiz kadarıyla, hem de daha önce bölgeye giden heyetler aracılığıyla saldırılar sonrası Kobanê’nin harabeye dönmüş bir kent halini aldığını duyuyorduk. Bunu Suruç sınırında da görüyorduk. Kobanê’de savaşın tahribatlarını görmek ve DAİŞ’e karşı kazanılan zafer sonrası geri dönüşlerin sağlıklı bir şekilde yer bulabilmesi, yıkılmış bir kentin yeniden inşası için incelemelerde bulunduk. Altyapıdan, sosyo-ekonomik yaşama, eğitime, sağlığa ilişkin heyet olarak izlenimler, incelemeler ve görüşmeler yaptık" şeklinde konuştu. 

'KISA VADEDE YAPILMASI GEREKENLER VAR'

Kobanê’ye bir taraftan geri dönüşler yaşanırken diğer bir taraftan da DAİŞ ile mücadelenin devam ettiğini dikkat çeken Pervane, “Geri dönüşler başlarken, şu an üç tarafı kapalı bir bölgedir Kobanê. Başta Enver Müslim olmak üzere Kanton yöneticileri bazen kenti gezdirerek, bazen de haritalar ve farklı dönemlerde hazırlanmış raporlar üzerinden ihtiyaçlarını ve önceliklerini anlattılar. Biz Kobanê’nin inşa süreci diyoruz ama yeni inşa sürecinden önce oraya geçişler sağlanırken bu insanların hayatını idame etmesi için yeterli gıda yardımının sağlanması öncelikleri var. Kısa vadede yapılması gerekenler var" dedi. 

SINIR KAPISI TÜMDEN AÇILMALI

Kobanê Kanton yöneticileri tarafında yapılan görüşmelerde inşa sürecinden önce sınır kapılarının insani yardım ve ticarete açılması gerekliliğinin vurgulandığını belirten Pervane, şunları söyledi: "Onlara göre inşa süreci 3’üncü planda olan bir süreçtir. İnşa sürecinin planlamasının başlaması gerektiğini ancak planlamasına başlanmasından önce geri dönüşlerin daha fazla olması ve mevcutların kendi koşullarını oluşturabilmesi için kenti canlandıracak şartların oluşması lazım. Her tarafı savaştan dolayı tahrip olmuş bir kentte hiç kimse dükkanını, fırınını açamıyor, para yok, alışveriş yapılacak bir durum da kalmamış. Tüm yük diğer kantonlar üzerinde, yiyeceğe kadar oradan sağlanıyor. Birinci ve öncelikli talepleri bu acil ihtiyaçların giderilmesi için öncelikle insanı koridor açılması ve ticari kapılarak açılarak bu faaliyetlerin yürütülmesi."

'ULUSLARARASI KAMUOYU ORTAK TUTUM GELİŞTİRMELİ'

"Kent merkezinde olmasa da Tıl Abyat tarafından, Cizîr ile Kobanê Kantonu arasındaki bölgede hala bir savaş devam ediyor" diyen Pervane, "Hala o bölgede 15-20 civarında köy DAİŞ’in elinde bulunuyor. Orada şu anda bir savaş var, mücadele sürüyor. Bu mücadele sürerken de farklı ihtiyaçlar doğmaktadır. Uluslararası kamuoyunun gözü şu anda Kobanê’de ama herkes zaferi konuşuyor. Hiç kimse kentin yeniden inşası süreci, altyapısı, gıda yardımı konusunda bir plan yapmamış. Orada bir mücadele süreci var bunun dünya kamuoyuna taşınması lazım. Bunlar insani yardımdan çok siyasi talepler. Uluslararası ortak bir tutum oluşması gerekiyor. Oradaki Kürtlerin artık zulüm görmemesi için nasıl DAİŞ Kobanê’ye saldırırken koalisyon güçleri savaş uçakları gönderip bombardıman yapılmışsa, Kobanê’den sonra tüm Rojava’nın kurtuluşu için artık siyasi bir tavrın gelişmesi gerekir" şeklinde konuştu.

KONFERANS NEWROZ'DAN SONRA

Kobanê’deki inşa sürecine dikkat çekmek çalışmalar yürüttüklerini belirten Pervane, bu kapsamda Amed Büyükşehir Belediyesi öncülüğünde kentteki sivil toplum kuruluşlarının da katılımıyla farkındalık oluşturacak bir konferans düzenlemek istediklerini vurguladı. Konferansın temel amacının kentin inşa planlamasını yapmak olduğuna vurgu yapan Pervane, "Newroz’dan sonra çalışmalar başlayacak" dedi.

"Biz heyet olarak Kobanê’ye geçmeden 10 gün önce izin talebinde bulunduk" diyen Pervane, “İzin alınmasına rağmen gittiğimiz gün Süleyman Şah Türbesi’nde yaşanan bir bayrak krizinden dolayı 2 gün geçişimize izin verilmedi. Kapı tümüyle kapatıldı. Bir PYD bayrağının Süleyman Şah Türbesi’ne yakın bir yere asılması konusunda bir kriz oluştu. O kriz sebebiyle 2 gün bekledik. Hiç kimse gidemedi. Gelen doktorlar bile acil müdahalede bulunacak hastalar beklemesine rağmen Kobanê’ye geçemediler. Türkiye’nin sınırı kapatması münasebetiyle giremediler” ifadelerini kullandı.

'KAPILARIN KAPATILMASI İYİ NİYET GÖSTERGESİ DEĞİL'

Türkiye’nin tüm kapılarını başta yardımlar için insani koridor ve ticaret açısından hala da kapatılmasını iyi niyet göstergesi olarak görmediklerini kaydeden Pervane, "Suriye devrimi başladığından beri sürekli dillendirdiğimiz bir konudur hala da bu konuda Kürtlerin bulunduğu bölgedeki sınır kapılarında bir adım atılmamıştır. Bu gidişimizde de bunu net bir şekilde gördük. Bu üzücü bir şekilde gördük ne yazık ki. Bir taraftan bu bölgenin kalkınmasını isteyen bir hükümet var. Bu bölgenin ticaretiyle, kendi bölgesindeki tüm ülkelerle özellikle Kürtlerin olduğu Irak Kürdistan’ı, Suriye Kürdistan’ı, İran Kürdistan’ı bu bölgenin ekonomik gelişimini sağlayacaksak buradaki pazarların değerlendirilmesi gerekir. Hükümetin aldığı siyasi kararlar, kapılar üzerindeki ambargolar bitmedikçe, insani koridor ve ticari kapılar açılmadıkça sadece heyetler düzeyinde gidilip, incelemelerde bulunacak bir durum oluşacaktır. Kapıların acilen açılması konusunu raporumuzda da bunu dile getirdik ve hükümete çağrı yaptık. Bu konuda Başbakan Ahmet Davutoğlu ve Dışişleri Bakanlığı’na bir raporda sunduk. Bu artık hayata geçirilmesi zorunlu olan bir şeydir. Bu konuda adım atılmasını bekliyoruz" dedi. 

Kobanê’yi ölü bir kent olarak tanımlayan Pervane, "Biz mahalle ve sokaklarda bütün acı tabloları gördük. O kentte o insanlara yapılan zulmü orada hissettik. Kentin hiçbir altyapısı kalmamış. Ne bir elektrik ne bir kanalizasyon altyapısı, yol dahil hiçbir altyapı kalmamış. Kentin yüzde 70-80’i artık kullanılamaz halde. Kentin geriye kalan yüzde 20-30’luk bölümünde kullanılabilir bir barınma alanı mevcuttur. Altyapı kalmamış, birçok yerde tahribat ve ağır silahların etkisiyle binalar çökmüş. Az tahribat gören yerler bu yüzde 20-30’luk bölümü oluşturuyor. Kent ölü bir kent haline gelmiş. Bunun üzerine geri dönüşlerle birlikte daha inşa süreci başlamadan halk kendi inşasını yapıyor. Elinde bulunan iki torba çimento, tuğla ile duvar örmeye çalışan, dükkanını boya yapan esnaflar gördük. Harabe haliyle halk tarafından kabul edilmiş bir kent gördük. ‘Moloz yığını da olsa bizim için yapılan mücadele bizim geri dönüşümüz içindir’ izlenimini gördük" şeklinde konuştu.

60 BİN KİŞİ GERİ DÖNDÜ

"Kobanê kent merkezinin temizlenmesinden sonra aldığımız resmi rakamlara göre 60 bin civarında kişinin kente geri döndüğüdür" diyen Pervane, "Bu dönüşlerde kendi imkanlarıyla gidenler de var. Ayrıca Kanton yönetimi tarafında belirlenen bazı bölgelere de geri dönenler yerleştiriliyor. Sınırda haftanın 3 günü geçiş günleri olarak belirlenmiş. Biz sınıra gittiğimiz gün sınırda 2 bin civarında bir insan bekliyordu. Bizim geçtiğimiz gün onlar da sınırı geçtiler. kontrollü geri dönüşler sağlanıyor" dedi.